آندوسکوپی در چه مواردی تجویز می شود؟
آندوسکوپی در چه مواردی تجویز می شود؟
آندوسکوپی یا درونبینی در پزشکی، عمل دیدن و مشاهده درون بدن با مقاصد تشخیصی و یا گاهی درمانی است که با دستگاهی به نام آندوسکوپ صورت میگیرد.
اصول کار آندوسکوپی استفاده از یک آینه و نور بازتابیده است. پزشکان برای دیدن پوشش سرخنای (مری) و معده از راه آندوسکوپی لوله ضخیمی را از حلق بیماران عبور میدهند که این برای بسیاری از آنها ناراحتکننده است.
امروزه در آندوسکوپی تصاویر گرفته شده از بدن به یک واحد پردازشگر ویدئویی منتقل میشود و در بیشتر اعمال جراحی آندوسکوپی از ویدئو و دوربین های عکاسی برای دیدن و ثبت عمل استفاده میشود. با این روش تصاویر رنگی قابل ضبط و ذخیره شدن بهدست میآید. امروزه آندوسکوپی کردن، رایجترین و دقیقترین روش معاینه برای دیدن انحرافات و گرفتگیهای بینی نیز هست.
آندوسکوپ یا درونبین وسیله ای است به قطر حدود ۴ میلیمتر و طول ۲۰ سانتیمتر که سر آن حاوی لنزی است که ناحیه مورد بررسی را به وضوح روی نمایشگر تلویزیون نشان میدهد. این لنز با زاویههای ۰، ۳۰، ۷۰، ۹۰، ۱۲۰ درجه وجود دارد.
انواع آندوسکوپی
آندوسکوپی فقط برای مشاهده داخل معده نیست، بلکه برای سایر اعضای بدن نیز به کار می رود. البته بر اساس عضوی که آندوسکوپی می شود، نام آن تغییر می کند.
1- آرتروسکوپی: آندوسکوپی مفاصل و استخوان ها
2- برونکوسکوپی: آندوسکوپی ریه ها
3- کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی: آندوسکوپی روده بزرگ
4- سیستوسکوپی و یورتروسکوپی: آندوسکوپی سیستم ادراری
5- لاپاراسکوپی: آندوسکوپی ناحیه شکم یا لگن
6- آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی برای مشاهد مری و معده
چرا برخی افراد باید آندوسکوپی شوند؟
در اغلب موارد، پزشکان برای بررسی مشکلات زیر، انجام آندوسکوپی را به بیمار توصیه می کنند:
- درد معده
- زخم معده، التهاب معده و یا اشکال در بلع غذا
- خونریزی دستگاه گوارش
- تغییر اجابت مزاج (یبوست یا اسهال)
- پولیپ روده بزرگ
آندوسکوپی فقط برای مشاهده داخل عضو نیست، بلکه کارهای زیر را هم می توان همراه با آن انجام داد:
1- پزشک ممکن است در طی آندوسکوپی، نمونه ای از بافت داخل عضو مربوطه را توسط وسایل خاصی برداشته (نمونه برداری یا بیوپسی) و مورد آزمایش و بررسی قرار دهد.
2- آندوسکوپی برای درمان مشکلات گوارشی نیز به کار می رود؛ مثلا پزشک علاوه بر مشاهده بافت ها و اجزای بدن، می تواند توسط آندوسکوپی، برخی خونریزی های گوارشی را متوقف کند.
3- با آندوسکوپی روده، می توان پولیپ ها را برداشت تا از گسترش سرطان روده بزرگ جلوگیری شود.
4- در برخی موارد با انجام آندوسکوپی می توان سنگ کیسه صفرا را از بدن خارج کرد. البته این مسئله شامل سنگ های صفراوی است که از کیسه صفرا بیرون آمده اند و در مجرای صفراوی قرار گرفته اند.
عوارض آندوسکوپی
به طور کلی انجام آندوسکوپی توسط پزشک متخصص مشکلی به وجود نمی آورد، اما مانند سایر روش های تشخیص دیگر می تواند عوارضی داشته باشد که عبارتند از:
- سوراخ یا پاره شدن دیواره اندامی که آندوسکوپی می شود.
- فرد نسبت به داروی آرامبخش تزریق شده حسایت نشان می دهد، زیرا قبل از انجام آندوسکوپی به فرد آرامبخش تزریق می شود تا وارد شدن آندوسکوپ و دردهای ناشی از آن را متوجه نشود.
- عفونت
- خونریزی
چه پزشکی آندوسکوپی را انجام می دهد؟
بسیاری از انواع آندوسکوپی می توانند توسط پزشک متخصص گوارش انجام گیرند.
جراحان دستگاه گوارش نیز می توانند این کار را انجام دهند.
قبل از آندوسکوپی چه باید کرد؟
- قبل از انجام آندوسکوپی، فرد باید اطلاعات نسبتا کاملی درباره وضعیت خود قبل از آن داشته باشد. او می تواند این اطلاعات را از طریق مطالعه کسب کند و یا از پزشک خود سوال نماید.
- افرادی که می خواهند آندوسکوپی شوند، باید با نحوه انجام آن آشنایی نسبی داشته باشند، زیرا آگاهی و همکاری بیمار با پزشک از اصول مهم آن به شمار می رود.
- فردی که می خواهد آندوسکوپی شود، باید 6 تا 8 ساعت قبل از آن، هیچ چیزی نخورد و ننوشد. برای انجام یک آندوسکوپی بدون خطر، معده فرد باید خالی باشد، زیرا احتمال تهوع و استفراغ وجود دارد.
- اگر فردی که می خواهد آندوسکوپی شود بیماری خاصی دارد، مانند دیابت، فشار خون بالا و ... ، حتما به پزشک خود بگوید تا تمهیدات متناسب با بیماریاش برای او در نظر گرفته شود.
بعد از آندوسکوپی چه می شود؟
بعد از آندوسکوپی مدتی طول می کشد تا فرد از حالت بیهوشی خارج شود.
در اغلب موارد، بیمار پس از به هوش آمدن، احساس گلودرد خفیف می کند که معمولا پزشک برای بهبود این مشکل، قرقره کردن آب نمک را توصیه می نماید. همچنین ممکن است مشکلات تنفسی بعد از آندوسکوپی دیده شود.
البته هر دو مشکلی که ذکر شد، خفیف و موقتی است و هیچ جای نگرانی ندارد.
هنگامی که فرد کاملا به هوش آمد، تحت نظر پزشک می تواند غذا بخورد و معمولا هیچ نوع پرهیز غذایی برای این افراد وجود ندارد، مگر اینکه بیمار از قبل بیماری خاصی (مثل دیابت) داشته باشد و باید رژیم بگیرد.
در صورتی که اثر داروهای بی هوشی کاملا از بین برود، فرد می تواند بدون کمک دیگران، کارهای روزمره خود را انجام دهد.
باید بدانید امکان انتقال بیماری های مسری از طریق آندوسکوپ وجود ندارد، زیرا آندوسکوپ کاملا ضد عفونی و تمیز می شود.
نظر بدهید