هپاتیت B
هپاتیت B
هپاتیت به معنای التهاب گسترده ی كبد است. حرف B كه در جلوی آن نوشته می شود نوع عامل آن را كه نوعی ویروس است نشان می دهد. هپاتیت یا التهاب كبد علل زیادی دارد كه عبارتند از داروها، انگلها، ویروسها و بعضی از بیماریهای خود ایمنی. انواع شایع هپاتیت ویروسی عبارت اند از: A و B و C و D.
در هپاتیت A، انتقال ویروس از راه مدفوع به دهان است. در هپاتیت B انتقال ویروس از راه خون و مایعات به بدن است. در هپاتیت C تماس با خون آلوده از راه سوزن های آلوده، تماس جنسی یا بزاق انجام می گیرد.
هپاتیت B در اثر ویروس نوع B به وجود می آید كه از طریق خون آلوده، سرنگ های آلوده و غیر استریل و یا در زمان زایمان از مادر هپاتیتی به نوزاد سالم منتقل می شود. این ویروس عامل مولد هپاتیت ب است و جزء ویروسهای کبدی دارای دی ان ای طبقهبندی میشود. HBV از خانواده Hepadnaviridae میباشد. بافت هدف این بیماری و میزبان آن محدود و فقط در کبد، گاهی پانکراس و کلیه انسان و میمون را نیز آلوده میکند. این ویروس کوچک، دارای پوشش، دارای DNA دو رشته و حلقوی که قسمتی از آن تک رشتهای است و دارای آنزیم ریورس ترانس کرپیتاز (RTase) است که این آنزیم چسبیده به ژنوم ویروس است و دارای فعالیت ریبونوکلئاز است.
علایم هپاتیت B
ابتدا بیمار دچار علائم غیر اختصاصی می شود كه این علائم در هر بیماری دیگر نیز دیده می شود. این علایم عبارت اند از: بزرگ شدن كبد، ناراحتی های معده و روده، سر درد، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ، خستگی، درد مفاصل و تب. زردی از علائم دیگر آن است كه بهترین محل برای تشخیص زردی، سفیدی چشم است.
تشخیص هپاتیت B
تشخیص بیماری از طریق آزمایشات خونی و اندازه گیری آنتی كور ( عامل بیماری زا) B و آنتی ژن (هر ماده ای كه قادر باشد در شرایط خاص پاسخ ایمنی اختصاصی تولید كند) B می باشد.
درمان هپاتیت B
هدف از درمان این نوع هپاتیت، کنترل ویروس و جلوگیری از تخریب کبد می باشد. داروهای ضد ویروس ممکن است مفید باشد، اما این داروها برای همه افراد تجویز نمی شوند. لذا باید به نزد پزشک بروید تا از خطرات و فواید این داروهای ضد ویروسی آگاه شوید. درمان هپاتیت B به این ترتیب است كه بدن انسان به مرور زمان آنتی كور B می سازد و بعد از مدتی تكثیر و تولید ویروس B در كبد محدود می شود و كم كم كار كبد به حالت طبیعی بر می گردد و زردی از بین می رود و افزایش آنزیم های كبدی، كاهش پیدا می كند و به مرز طبیعی بر می گردد.
در مواردی، بعضی از افراد مبتلا به هپاتیت حاد دچار نارسایی كبد می شوند كه در صورت عدم درمان می تواند كشنده باشد. اگر علائم خونی هپاتیت B بیش از شش ماه طول بكشد، به آن هپاتیت مزمن B می گویند. در مواردی افراد مبتلا به هپاتیت مزمن B دچار سیروز (بیماری مزمن كبدی كه در این حالت كبد تیره رنگ شده و به نحو مشخصی گره دار می شود. سیروز قابل علاج نیست ولی در صورت حذف عامل ایجاد كننده آن می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری كرد. علایم سیروز عبارت اند از: خستگی، كاهش وزن، استفراغ خون و ناراحتی های گوارشی) می شوند.
اگر فردی دچار هپاتیت B شد بایستی تمام اعضای خانواده او نیز از نظر هپاتیت B بررسی و در صورت لزوم واكسیناسیون هپاتیت B نیز انجام شود. واكسیناسیون هپاتیت B در مراكز بهداشتی درمان انجام می شود. در كلیه نوزادان واكسیناسیون بر علیه هپاتیت B در زمان تولد، 5 /1 ماهگی (یك و نیم ماهگی) و 9 ماهگی انجام می شود. (بر اساس برنامه طرح واكسیناسیون ملی ایران انجام واكسیناسیون شامل كودكانی است كه سال 1372 به بعد متولد شده اند.) واكسیناسیون به مدت 5 سال در 90% افراد مصونیت می دهد. اصول رعایت بهداشتی و وسایل استریل پزشكی در كلینك ها از دندانپزشكی ها و مراكز دیالیز و مراكز انتقال خون و انجام واكسیناسیون هپاتیت B از راههای مؤثر در كاهش این بیماری است.
عوارض هپاتیت
سیروز کبدی: یکی از شایع ترین شکایات مبتلایان به هپاتیت، سیروز است. سیروز یک زخم در کبد است که با بیوپسی (نمونه برداری) می توان آن را دید. سیروز باعث مشکلاتی در کارکرد کبد می شود و می تواند موجب نارسایی کبد گردد. علائم سیروز شامل: خستگی، تهوع، کاهش وزن و ورم شکم و پاها می باشد. در موارد شدید، بیماران یرقان و گیجی را تجربه می کنند.
سرطان کبد: یکی از علل اصلی سرطان کبد، هپاتیت ویروسی می باشد. با استفاده از آزمایش خون، پروتئین موجود در سرطان کبد را می توان مشاهده کرد. اولتراسوند، سی تی اسکن و ام آر آی می تواند آسیب کبد را نشان دهد. بیوپسی نیز برای بررسی اینکه مناطقی سرطانی شده اند و یا نه، لازم است. اگر سرطان زود تشخیص داده شود، می توان با جراحی آن را از بین برد. اما بیشتر سرطان های کبد، سخت به درمان پاسخ می دهند. اگر قسمت بزرگی از کبد تخریب شود، کبد نمی تواند کار خود را انجام دهد. در این موارد، پیوند کبد سالم به فرد، یکی از بهترین گزینه ها می باشد.
نظر بدهید